Τον Σεπτέμβρη του 1999, ο σκύλος μου, η Σβούρα, έκανε κάτι που δεν είχε ξανακάνει ποτέ. Πήδηξε από το παράθυρο της σχολής έξω από το γραφείο και ταυτόχρονα όλα τα σκυλιά της σχολής άρχισαν να γαβγίζουν, παρ’ ότι λίγη ώρα πριν ήταν όλα πολύ ήσυχα. Μετά από λίγα δευτερόλεπτα είχαμε τον πιο μεγάλο σεισμό που είχε νιώσει η Αττική.

Παρόμοιες αντιδράσεις είχαμε τότε από τα περισσότερα σκυλιά γνωστών και φίλων. Ο σκύλος πολλές φορές καταλαβαίνει τον κίνδυνο που εμείς δεν μπορούμε να αντιληφθούμε.

 

 Όσο πιο πολύ είναι δεμένος ο σκύλος με τον ιδιοκτήτη ή τους ιδιοκτήτες του, τόσο πιο εύκολα εκδηλώνει την έκτη αίσθηση.

Ανάλογη συμπεριφορά έχει παρατηρηθεί σε καταιγίδες όπου σε άλλες περιπτώσεις τα σκυλιά ηρεμούν και "λουφάζουν" και σε άλλες είναι ανήσυχα και νευρικά και κλαίνε ή γαβγίζουν σαν να ειδοποιούν για κάτι άγνωστο, ένα διαφορετικό γάβγισμα και όχι κάποιο γνωστό γάβγισμα της χαράς του παιχνιδιού ή του φύλακα που πλησιάζει κάποιος ξένος.

 

Οι επιστήμονες κάθε τόσο διατυπώνουν μια θεωρία για να εξηγήσουν την αντίδραση των σκύλων αλλά δεν μας έχουν απαντήσει με σιγουριά.

Αναφέρω μερικές από τις εκδοχές των επιστημόνων:

 

A.  Μυρίζουν τον αέρα, καταλαβαίνουν τις απότομες αλλαγές θερμοκρασίες λίγο πριν γίνουν, επηρεάζονται από τα ηλεκτρομαγνητικά κύματα, νιώθουν άμεσα την βαρομετρική πίεση και πολλά άλλα. Δυστυχώς δεν έχει διαπιστωθεί με σιγουριά αν ισχύει κάτι από όλα αυτά ή μέρος αυτών και μένει πάντα ένα μυστικό που κρατάει μέσα του ο πιο πιστός αλλά και πιο παλιός φίλος του ανθρώπου. Εμείς θα προσπαθήσουμε να προσεγγίσουμε αυτό το μυστήριο που περιβάλλει τον σκύλο μέσα από τη συμπεριφορά του κυρίως σε καθημερινές καταστάσεις που λίγο έως πολύ έχουμε παρατηρήσει όλοι. Την αιτία αυτών των αντιδράσεων συνηθίζουμε να την ονομάζουμε έκτη αίσθηση όπως και στον άνθρωπο.

B.  Επιστρέφετε στο σπίτι από την εργασία σας ή κάποια έξοδο εσείς ή κάποιος από τα μέλη της οικογενείας, λίγα λεπτά πριν ο σκύλος είναι ανήσυχος, χαρούμενος και περιμένει να υποδεχθεί τον "ξενιτεμένο" πίσω από την πόρτα, σαν να έλειπε χρόνια. Μερικά σκυλιά είναι πολύ έντονα στις εκδηλώσεις τους, χοροπηδάνε, γαβγίζουν και όλα αυτά ενώ πλησιάζετε στο σπίτι, μερικά τετράγωνα πριν.

Οι συνηθισμένες εξηγήσεις είναι:

• "Mε μυρίζει όταν πλησιάζω σπίτι". Είναι αδύνατον σε μια πόλη σαν την Αθήνα να σας μυρίζει ο σκύλος σας εκατοντάδες μέτρα πριν και ανάμεσά σας να υπάρχουν πολυκατοικίες, καυσαέρια και εκατοντάδες άλλοι άνθρωποι.
• "Γνωρίζει ο σκύλος μου την ώρα που επιστρέφω από την εργασία μου". Δεν ισχύει γιατί το ίδιο συμβαίνει και στις εξόδους σας και όταν επιστρέφετε από την εργασία σας διαφορετική ώρα.
• "Ακούει ή μυρίζει το αυτοκίνητό μας και μπορεί να το αναγνωρίσει". Είναι αδύνατον να ξεχωρίσει με οποιονδήποτε τρόπο μέσα από χιλιάδες αυτοκίνητα και πολλές φορές το ίδιο μοντέλο το δικό μας αυτοκίνητο και επιβεβαιώστε το χρησιμοποιώντας μια μέρα άλλο αυτοκίνητο ή ταξί, ή επιστρέψτε με τα πόδια. Θα διαπιστώσετε ότι ο σκύλος θα έχει τηρήσει κανονικά τη διαδικασία της υποδοχής.
• Σε πολλές περιπτώσεις σκύλων, αν υπάρχει κάποιο μέλος της οικογενείας το οποίο βρίσκεται σε άλλη πόλη ακόμα και σε άλλη χώρα, κάνει συχνά ταξίδια, η προετοιμασία υποδοχής του σκύλου και η λαχτάρα του να υποδεχθεί τον απόντα μπορεί να ξεκινήσει και μια μέρα πριν.  Αν υπήρχε η δυνατότητα να κλείνατε τα παράθυρα του αυτοκινήτου σας και να πηγαίνατε μια βόλτα με τον σκύλο σας χωρίς να μπορεί να βλέπει από τα παράθυρα, θα διαπιστώνατε ότι όταν επιστρέφετε στο σπίτι εκδηλώνει την ίδια χαρά-ανησυχία καθώς πλησιάζετε στη «φωλιά» σας. Το ίδιο φαινόμενο έχουμε σε σκυλιά που πηγαίνουν στο εξοχικό τους όπου εκδήλωναν κι εκεί τη χαρά τους. Δοκιμάστε να αλλάξετε διαδρομή και θα έχετε την ίδια εικόνα. Εγώ προσωπικά είμαι πολύ χαρούμενος όταν περνάνε κοντά από τη σχολή με το αυτοκίνητό τους ιδιοκτήτες σκύλων που έχουν εκπαιδεύσει τα σκυλιά τους στο χώρο μας και τα σκυλιά εκδηλώνουν ανησυχία και χαρά. Αυτό το βλέπω περισσότερο –και παραξενεύει τους ιδιοκτήτες– όταν έρθουν απλά για επίσκεψη στη σχολή, ακόμη και μετά από πολλά χρόνια, και ο σκύλος δείχνει μέσα στο αυτοκίνητο την ανυπομονησία του να φθάσει. Είναι σίγουρο ότι δεν ξέρουν να… χειρίζονται navigator, έχουν πολύ καλή την αίσθηση του προσανατολισμού, αλλά έχουν και το κάτι παραπάνω από εμάς.
• Επίσης ανησυχία και πολλές φορές κακοκεφιά και ανορεξία παρατηρούμε σε σκυλιά όπου κάποιος από το σπίτι μπορεί να έχει κάποιο ατύχημα ή να είναι άρρωστος.

Γ.  Απο την άλλη, το να καταλαβαίνει ο σκύλος μας τη δικιά μου κακοκεφιά, αδιαθεσία ή χαρά, έχει να κάνει κυρίως με τη συμπεριφορά μας και τις κινήσεις του σώματός μας και λιγότερο με την έκτη αίσθηση. Δεν είμαι σε θέση να γνωρίζω ότι μπορούμε να συμπεριλάβουμε την ικανότητα του σκύλου να βρίσκει τον καρκίνο στον άνθρωπο, την οποία ανακαλύψαμε τα τελευταία χρόνια και στην Αμερική κινούνται σε επιστημονικό πλαίσιο για να το εκμεταλλευτούν. Το μόνο σίγουρο είναι ότι ο σκύλος θα προσφέρει ακόμη κάτι σημαντικό.

Ο σκύλος, πολλές φορές, καταλαβαίνει τον κίνδυνο που εμείς δεν μπορούμε να αντιληφθούμε. Σε αυτό βέβαια βοηθούν σημαντικά η όσφρηση και η ακοή του που είναι πολύ καλύτερες από τις ανθρώπινες. Είναι κάτι ανάλογο με αυτά που νιώθουν δίδυμα αδέλφια αν πάθει κάτι ο αδελφός του ακόμα και σε άλλη ήπειρο, το νιώθουν με μια ανεξήγητη αλλαγή διάθεσης.

 

Την «έκτη αίσθηση» την είχαν κατά κάποιο τρόπο παλαιότερα και οι άνθρωποι όπου διαισθάνονταν ότι κάτι θα γίνει, καλό ή κακό, και πολλές φορές τους προέκυπτε μέσα από κάποιο όνειρο. Αυτό χάθηκε με τον καιρό από τα σύγχρονα μέσα, τηλέφωνα, τηλεοράσεις που είναι άμεσα, αλλά εξακολουθεί να υπάρχει σε μερικούς ανθρώπους σαν χάρισμα. Στους σκύλους παρουσιάζεται κυρίως στα ενήλικα άτομα και όχι στα κουτάβια που προσπαθούν να μαζέψουν γνώση και εμπειρίες. Όσο πιο πολύ είναι δεμένος ο σκύλος με τον ιδιοκτήτη ή τους ιδιοκτήτες του τόσο πιο εύκολα εκδηλώνει την έκτη αίσθηση.